Wielokrotne powtarzanie mitów sprawia, że czasami ciężko oddzielić prawdę od kłamstwa. Dotyczy to także obszaru zdrowia. Dzisiaj weźmiemy pod lupę popularne stwierdzenia na temat magnezu.

Rola magnezu w organizmie

Magnez to niezwykle ważny składnik odżywczy dla organizmu człowieka. Pełni wiele różnych funkcji, biorąc udział w:

  • regulacji poziomu cukru we krwi,
  • pracy mięśni i nerwów,
  • wspomaganiu procesów metabolicznych.[1,2

Powinniśmy dbać, aby codziennie przyjmować jedzenie i napoje bogate w magnez. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko niedoborów magnezu w naszym ciele.

Niedobór magnezu

Niedobór magnezu (hipomagnezemia) może objawiać się m.in.: osłabieniem i drżeniem mięśni, czy też zaburzeniem rytmu serca. Wśród osób bardziej narażonych na  hipomagnezemię są:

  • pacjenci żywieni długotrwale pozajelitowo,
  • chorzy na ostre zapalenie trzustki, 
  • pacjenci przyjmujący niektóre leki, np. moczopędne,
  • osoby nadużywające alkohol.

Także jeżeli nasza dieta jest uboga w magnez, istnieje większe ryzyko, że brakuje tego składnika naszemu organizmowi .[3]

Gdzie jest magnez?

Produkty, które są bogate w magnez to:

  • orzechy, 
  • pieczywo pełnoziarniste i nasiona,
  • zielone warzywa, np. szpinak.

A co, jeżeli nie jesteśmy w stanie zaspokoić swojego zapotrzebowania na ten składnik dietą? 

Istnieje szereg leków i suplementów diety uzupełniających magnez. Produkty te mogą mieć różne formy magnezu, dlatego najlepiej poprosić lekarza lub farmaceutę o dobranie odpowiednio przyswajalnego preparatu.

MIT 1: Kąpiele magnezowe transdermalnym źródłem magnezu

O kąpielach magnezowych można usłyszeć, że są transdermalnym źródłem magnezu. Oznaczałoby to, że magnez wchłania się przez skórę w istotnym stopniu. Zabieg polega na rozpuszczeniu w wannie tzw. płatków magnezowych, a następnie przebywaniu w wodzie odpowiednią długość czasu. Kąpiele magnezowe rzekomo pomagają w regeneracji po wysiłku czy też usuwają oznaki zmęczenia. W rzeczywistości jednak nie udowodniono, by magnez wchłaniał się przez skórę w znaczący sposób. Ze względu na brak skuteczności powyższej metody, odradza się jej stosowanie w celu suplementacji tego pierwiastka.[4

MIT 2: Kawa wypłukuje magnez

To bardzo popularny mit, z którym pewnie spotkała się większość z nas. Kawa działa moczopędnie, z moczem zaś wydalane są niektóre substancje, w tym magnez. Stąd też mogło zrodzić się przekonanie o tym, że kawa „wypłukuje” magnez z organizmu. Im więcej wypijamy dziennie kaw, tym częściej odwiedzamy toaletę. Jednak pijąc kawę, nie tracimy całego magnezu, jaki przyjęliśmy danego dnia, lecz tylko niewielką jego ilość. Jeżeli więc dbamy o zaspokajanie dziennego zapotrzebowania na magnez, nie musimy sobie odmawiać ulubionej filiżanki kawy.[5

MIT 3: Magnez na skurcze nóg

Nawet 60% osób dorosłych doświadcza kurczów mięśni. To dość nieprzyjemny objaw, dlatego też w takich sytuacjach wiele z nas udaje się do apteki, prosząc o „magnez na skurcze”. W rzeczywistości brakuje dowodów naukowych na skuteczność magnezu w leczeniu idiopatycznych, czyli niewiadomego pochodzenia, kurczów.[6

MIT 4: Magnez na odchudzanie

Ostatnio można zaobserwować dość duże zainteresowanie preparatami na odchudzanie. Szukając artykułów na temat „Jak szybko schudnąć?”, nietrudno więc natknąć się na zalecenia zażywania dużych dawek magnezu, aby szybciej zrzucić zbędne kilogramy. Magnez bierze udział w różnych procesach metabolicznych naszego organizmu, w tym regulacji poziomu cukru we krwi. Natomiast nie wykazano, by przyjmowanie magnezu bez zmiany diety i nawyków ćwiczeniowych powodowało utratę masy ciała.[7]

Warto przy tym wspomnieć, że stosowanie bardzo dużych dawek magnezu także może mieć swoje przykre konsekwencje, na przykład w postaci nudności czy obniżenia ciśnienia krwi.[8]  

Podsumowanie

Magnez jest konieczny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Mimo jego istotnej roli powinniśmy liczyć się z tym, że jego suplementacja nie rozwiąże wszystkich naszych schorzeń. Zamiast kierować się popularnymi mitami, spójrzmy na problemy zdrowotne z nieco szerszej perspektywy. Pamiętajmy też, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, lepiej poprosić o fachową pomoc lekarza lub farmaceutę. 

Wykaz źródeł:

  1. NHS: Vitamins and minerals – others. 2020 [dostęp 16.05.2023]
  2. NIH: Magnesium. Fact Sheet for Health Professionals. 2022 [dostęp 16.05.2023]
  3. Drabczyk R, Wiercińska M: Niedobór magnezu (hipomagnezemia) – objawy, przyczyny i leczenie. Medycyna Praktyczna. 2022 [dostęp 18.05.2022]
  4. Gröber U, Werner T, Vormann J, Kisters K. Myth or Reality-Transdermal Magnesium? Nutrients. 2017 Jul 28;9(8):813. doi: 10.3390/nu9080813
  5. Kynast-Gales SA, Massey LK. Effect of caffeine on circadian excretion of urinary calcium and magnesium. J Am Coll Nutr. 1994 Oct;13(5):467-72. doi: 10.1080/07315724.1994
  6. Moretti A. What is the role of magnesium for skeletal muscle cramps? A Cochrane Review summary with commentary. J Musculoskelet Neuronal Interact. 2021 Mar 1;21(1):1-3.
  7. Asbaghi O, Hosseini R, Boozari B, Ghaedi E, Kashkooli S, Moradi S. The Effects of Magnesium Supplementation on Blood Pressure and Obesity Measure Among Type 2 Diabetes Patient: a Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials. Biol Trace Elem Res. 2021 Feb;199(2):413-424. doi: 10.1007/s12011-020-02157-0.
  8. ChPL: LAKTOMAG B6; 1000 mg (70 mg jonów magnezu) + 5 mg, tabletki. Numer dopuszczenia do obrotu: 03577